O ostatnich 12 miesiącach na rynkach finansowych i o tym jaki może być dla inwestorów rok 2014 rozmawiamy z Łukaszem Wróblem, Głównym Analitykiem Noble Securities S.A.:

 

macroNEXT.com: Jak w 1-2 zdaniach podsumowałby Pan kończący się 2013 rok na rynkach finansowych?

Łukasz Wróbel: Rok, w którym pękła bańka strachu. Wielka rotacja aktywów (z rynku obligacji na rynek akcji) rozpoczęła się na dobre. Na rynkach akcji małe i procykliczne spółki radziły sobie lepiej od szerokich indeksów i spółek z defensywnych sektorów, inwestorzy chętniej kupowali obligacje przedsiębiorstw o śmieciowych ratingach niż dużych, międzynarodowych korporacji, a więcej od japońskiego indeksu NIKKEI i amerykańskiego NASDAQ dały zarobić m.in. giełdy w Argentynie (jeden z najbardziej ryzykownych rynków sądząc na podstawie notowań kontraktów CDSów) i Dubaju (bankrut sprzed dwóch lat). Złoto po raz pierwszy od dekady zakończyło rok na solidnym minusie.  

Co w 2013 roku najbardziej zaskoczyło?

Ideologia może brać górę nad zdrowym rozsądkiem i wypierać fakty znacznie dłużej niż przypuszczałem (przykład skrajnych argumentów padających z obu stron w dyskusji o systemie emerytalnym). Pokora i gotowość do rewidowania poglądów w miarę napływu nowych informacji stają się cennymi i coraz rzadszymi wartościami wśród ekspertów. Ekonomiści i analitycy często sprawiają wrażenie, jakby usunęli ze swoich słowników zwroty „nie wiem”, „myliłem się”, czy choćby „przyjąłem błędne założenia” (np. Reinhart, Rogoff selektywnie dobierający dane tak, aby pasowały do tezy) i chcąc zachować profesjonalny wizerunek, próbują na siłę wcisnąć rzeczywistość w sztywne ramy określonych schematów myślowych i brną w zaparte. W ten sposób niektórzy ekonomiści po pięciu latach prowadzenia przez największe banki centralne ekstremalnie łagodnej polityki pieniężnej, z uporem maniaka przestrzegają przed wybuchem inflacji, choć fakty sugerują, że tym razem skrót myślowy „rośnie podaż pieniądza” => „rośnie inflacja” z jakiegoś powodu może nie mieć zastosowania. W 2013 r. bardzo zaskoczyło mnie, że te same osoby, które rok wcześniej uważały debiutującego na Wall Street Facebooka za wydmuszkę (dziś jest warty 130 mld USD, czyli o ok 30 proc. więcej), tym razem uznały Twittera za bańkę, ponieważ sugerowała tak droga na skróty w postaci wskaźnika cena/zysk. To, że bitcoin w 2011r. potaniał w ciągu kliku dni z ponad 30 do 6 USD nie oznaczało wówczas, że jest to współczesna wersja holenderskich cebulek tulipanów. Dwa lata później ze świeczką szukać ekspertów kwestionujących swoje błędne założenia. Zamiast zastanawiać się, czy przypadkiem na naszych oczach nie dochodzi do zmiany istoty pieniądza (musielibyśmy od razu przyznać, że nie mamy pewności, w jakim kierunku), wygodniej jest sięgnąć do szufladki z etykietą „bańki spekulacyjne” po wytrych, który pasuje do wykresu kursu.  

Czego oczekuje Pan po 2014 roku?

W Stanach Zjednoczonych bank centralny przeniesie akcent z rynku pracy na cel inflacyjny, dzięki czemu niewykluczone, że za rok o tej porze perspektywa podwyżek stóp procentowych będzie wciąż odległa. W ten sposób Fed obroni się przed gwałtownym wzrostem rentowności obligacji. Najważniejszą kwestią będzie pogłębiająca się luka między kondycją przedsiębiorstw, które korzystają na poprawie koniunktury i gromadzą olbrzymie ilości gotówki, a wynagrodzeniami pracowników rosnącymi w niezadowalającym tempie. Głównymi czynnikami ryzyka dla globalnej gospodarki będą rynki wschodzące oraz strefa euro. W 2014r. w Brazylii, Indiach, Indonezji, Turcji i RPA odbędą się wybory parlamentarne lub prezydenckie, dlatego nie trudno wyobrazić sobie, że inwestorzy chcąc uniknąć ryzyka politycznego będą przenosić ulokowane na tych rynkach środki do USA czy Japonii, gdzie fundamenty gospodarek wyraźnie się poprawiły w ostatnim czasie. Realizacja takiego scenariusza nie pomogłaby naszemu rynkowi akcji nadrobić dystansu do liderów z 2013r. W strefie euro na dłuższą metę Niemcy nie mogą pozostawać jedynym silnikiem zapewniającym wzrost gospodarczy. Różnica w rozmiarach bilansów Fed i EBC może zwiastować agresywniejsze działania ze strony EBC i dalsze umocnienie euro do dolara, a to zmniejszyłoby szanse na wyjście z recesji dzięki handlowi zagranicznemu). Popyt wewnętrzny przy obecnym stanie poszczególnych rynków pracy nie daje zbyt wielkiej nadziei na gwałtowny zwrot. 

Gdzie będziemy za rok? Co z giełdami, rynkiem walutowym, surowcami?

Większość dużych inwestorów instytucjonalnych, którzy przespali hossę na rynku akcji w USA, będzie wykorzystywać korekty do zakupów – trend odwrotu z rynków obligacji nie powinien się wyczerpać. Dojrzałe rynki powinny radzić sobie lepiej niż rynki wschodzące. Korporacje będą wykorzystywać przeceny do skupu własnych papierów, a duże zapasy gotówki i „wyścig zbrojeń” w sektorze technologicznym sprawi, że ujrzymy wiele przejęć. Na amerykańskim rynku ujrzymy wysyp IPO (serwisy konsumenckie, jak Twitter i Facebook ustąpią miejsca nowym wschodzącym gwiazdom koncentrującym się na usługach dla firm), a kombinacja technologii mobilnych, nowych modeli biznesowych możliwych dzięki operacjom w chmurze i serwisów społecznościowych postawi w trudnej sytuacji wielu gigantów nie nadążających za zmianami (branża finansowa). 

Gdzie będzie WIG i złoty w grudniu 2014?

Niska dwucyfrowa stopa zwrotu dla WIG zdaje się być ostrożnym szacunkiem uwzględniającym jednocześnie korzystne perspektywy polskiej gospodarki (zmiana struktury wzrostu PKB w kierunku większego udziału rynku konsumpcji i inwestycji), jak i ryzyka (zawirowania na rynkach wschodzących, konserwatywne zachowanie funduszy emerytalnych liczących się ze spadkiem składek nawet o 70-80 proc.).  

Jaka największa niespodzianka może przydarzyć się inwestorom w 2014?

• 9 z 10 członków OFE nie zdecyduje się na pozostawienie środków w funduszach emerytalnych.

• Za granicą dokładnie w czasie, gdy ekonomiści zaczną uznawać deflację w strefie euro za realne zagrożenie, w USA pojawią się wyraźne sygnały wzrostu inflacji. Trwający ok. 6 lat cykl odlewarowania amerykańskich konsumentów i przedsiębiorstw dobiega końca, a presja społeczna na zmniejszenie rozwarstwienia (pkt. 3) może przyczynić się do istotnego wzrostu wynagrodzeń w niskopłatnych sektorach gospodarki, które w ostatnich kwartałach generowały najwięcej miejsc pracy. Inny mechanizm prowadzący do wzrostu inflacji w USA może przebiegać poprzez rynek surowców i walut – słaby dolar zwiększa koszt importowanych towarów, przedsiębiorcy podnoszą ceny, natomiast wzrost udziału energii z łupków zmniejszy wydobycie ropy i prowadzi do wzrostu ceny baryłki na globalnym rynku. Skrajne zjawiska atmosferyczne mogą zachwiać rynkami produktów rolnych.

• Każdy szanujący się ekonomista i analityk będzie posiadał swój profil na Twitterze.

 

Dziękuję za rozmowę.

Czytaj także:

1. Rozmowa na koniec/początek roku - Maciej Jędrzejak (Saxobank)
2. Rozmowa na koniec/początek roku - Piotr Kuczyński (DI Xelion)
3. Rozmowa na koniec/początek roku - Marcin Kiepas (Admiral Markets Polska)
4. Rozmowa na koniec/początek roku - Jacek Maliszewski (DMK)
5. Rozmowa na koniec/początek roku - Przemysław Kwiecień (XTB)
6. Rozmowa na koniec/początek roku - Przemysław Gerschmann (Deutsche Bank PBC)
7. Rozmowa na koniec/początek roku - Krzysztof Łucjan (DI Xelion)
8. Rozmowa na koniec/początek roku - Andrzej Stefaniak (DMK)
9. Rozmowa na koniec/początek roku - Marek Rogalski (DM BOŚ)